Istota miękkiego planowania przestrzennego:
Idea miękkiego planowania przestrzennego to rodzaj planowania nieformalnego, które nie opiera się na instrumentach prawnych lub finansowych, a wspólnej wizji w zakresie podejmowania działań związanych z przestrzenią metropolitarną. Jedną z głównych zalet tego podejścia jest unikanie lub łagodzenie potencjalnych konfliktów poprzez procesy współpracy, jeszcze przed wykonaniem prawnie wiążących opracowań planistycznych. Zastosowanie idei miękkiego planowania przestrzennego możliwe jest także w sytuacji braku instrumentów prawnych do realizacji zadań na poziomie metropolitarnym, związanych z kształtowaniem przestrzeni.
Miękkie planowanie przestrzenne dotyczy przede wszystkim przestrzeni, w których granice administracyjne rozmywają się w wyniku występowania procesów społeczno-gospodarczych i przestrzennych oraz tworzą między sobą wyraźne powiązania funkcjonalne. Tzw. miękkie przestrzenie stanowią obszary, względem których warto celowo zastosować nowe i innowacyjne sposoby myślenia. Miękkie planowanie przestrzenne umożliwia podejmowanie wspólnych decyzji bez potrzeby wdrażania oficjalnych procedur.
Dobre praktyki:
Przykładem efektu nieformalnego procesu planowania przestrzennego są dokumenty takie jak np. niemieckie koncepcje rozwoju przestrzennego (Städtebauliche Konzepte, Städtebauliche Entwürfe). Liderem w zakresie miękkiego planowania przestrzennego na poziomie metropolitarnym w Polsce jest niewątpliwie Metropolia Poznańska, której koncepcja rozwoju przestrzennego stanowi efekt współpracy środowiska naukowego, planistów przestrzennych oraz przedstawicieli samorządów lokalnych.
A co na to Metropolia Krakowska?
Pierwszym krokiem do tworzenia sprawnego systemu zagospodarowania przestrzennego było opracowanie modelu funkcjonalno-przestrzennego. Obecnie prace nad operacjonalizacją działań związanych z kształtowaniem systemu gospodarowania przestrzenią to jedno z zadań Zespołu ds. Środowiska i Przestrzeni. Czerpanie inspiracji w zakresie planowania przestrzennego, w tym miękkiego planowania, z krajowych oraz zagranicznych dobrych praktyk na obszarach metropolitarnych stanowi punkt odniesienia do pracy nad powstającym Planem Działania.