W dniu 18 maja 2021 r. w Filharmonii Krakowskiej obyła się czwarta debata z cyklu: „Przemyśleć Kraków i Małopolskę”. W wydarzeniu, które dotyczyło wyzwań i problemów regionalnego rynku pracy wzięli udział: Anna Kornecka - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii, Witold Kozłowski – Marszałek Województwa Małopolskiego, Jerzy Muzyk - Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa ds. Zrównoważonego Rozwoju, dr hab. Stanisław Mazur - prof. UEK, Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Leszek Rożdżeński - Wiceprezydent Wykonawczy Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie oraz Tomasz Brzostowski - Dyrektor Zarządzający Globalną Strukturą Centrów Nowoczesnych Usług dla Biznesu firmy Hitachi Vantara. Debatę poprowadził red. Jacek Bańka.
Debata rozpoczęła się od wystąpienia marszałka województwa Pana Witolda Kozłowskiego, który podkreślił rolę zmieniającego się rynku pracy w kontekście rozwoju gospodarki regionalnej. Wskazywał on na niezwykły dynamizm, który powoduje, że aż około 65 proc. obecnych uczniów szkół podstawowych będzie pracować w profesjach, które jeszcze nie powstały. Był to idealny wstęp do debaty, która miała odpowiedzieć przede wszystkim na pytanie jakie zawody staną się w przyszłości najbardziej pożądanymi na rynku pracy, a które z nich odejdą do lamusa.
W swoich wypowiedziach uczestnicy debaty skupili się przede wszystkim na tym, jakie kompetencje i cechy mogą okazać się kluczem do sukcesu zawodowego. Wśród tych najistotniejszych wymienione zostały m.in. umiejętność ciągłego uczenia się i adaptacji do zmian oraz szeroko pojętej otwartości na to, co nowe. Podkreślono także ogromne znaczenie umiejętności miękkich, które mogą okazać się fundamentem dobrego funkcjonowania na rynku pracy w czasach, gdy coraz więcej zadań będą wykonywać za nas maszyny. Zdaniem uczestników debaty, to elastyczność stanie się najważniejszą cechą decydującą o sukcesie zawodowym – zarówno w przypadku osób wchodzących na rynek pracy, jak i tych, których celem będzie utrzymanie zatrudnienia.
Dr hab. Stanisław Mazur - prof. UEK, rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie podkreślał przede wszystkim ogromny wpływ jaki na rynek pracy i całą ekonomię ma postęp technologiczny. Koniec XX i początek XXI wieku to w ocenie uczonego kolejna rewolucja związana z przemysłem 4.0., przestrzenią wirtualną, digitalizacją i automatyzacją procesów. Ci wszyscy, którzy odnajdą się w tej nowej rzeczywistości, zyskają na rynku pracy najwięcej.
O tym, jakie kompetencje będą potrzebne w przyszłości na małopolskim – ale także krajowym - rynku pracy będą zdaniem Anny Korneckiej - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii decydować także zmiany cywilizacyjne związane m.in. z nowym podejściem do energetyki i ekologii, a także planowane w tych sektorach inwestycje, które pobudzą rynek pracy. Istotne będą również planowane w kraju reformy, w tym m.in. reforma planowania przestrzennego.
Ważnym wyzwaniem, które widoczne jest szczególnie na przestrzeni ostatnich lat to kształcenie zawodowe, którego popularność cały czas rośnie. W ocenie marszałka województwa zbyt radykalne przesunięcie ciężaru w stronę kształcenia ogólnego doprowadziło do niemal całkowitej eliminacji kształcenia zawodowego. Odczuli to przede wszystkim przedsiębiorcy, dla których znalezienie dobrego fachowca stało się prawdziwym problemem. Teraz obserwowalny jest powrót do takiego rodzaju kształcenia oraz wzrost wynagrodzeń wśród fachowców. To zdaniem marszałka najlepsze potwierdzenie, że rynkowi pracy trzeba się przyglądać i mądrze na niego reagować
Istotny wpływ na kształtowanie rynku pracy, zdaniem Tomasza Brzostowskiego - Dyrektora Zarządzającego Globalną Strukturą Centrów Nowoczesnych Usług dla Biznesu firmy Hitachi Vantara będzie miał rozwój sektora nowoczesnych usług dla biznesu, który z kolei ze względu na automatyzacją i robotyzacją pracy będzie wymagał większej uwagi w kształceniu u pracowników umiejętności miękkich, których obecnie brakuje.
Przyszłość rynku pracy będzie opierać się na elastyczności także w obszarze czasu i miejsca wykonywania obowiązków. Restrykcje związane z COVID-19 przyniosły w tym obszarze ogromne zmiany, które najprawdopodobniej zostaną z nami na dłużej – m.in. pracę zdalną, hybrydową, czy nawet krótszy tydzień pracy. Jak wyjaśnił Leszek Rożdżeński - Wiceprezydent Wykonawczy Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie należy nastawić się na elastyczność nowych modeli pracy. Już aktualnie widać, że niektóre branże będą mogły pozwolić sobie na 4-dniowy tydzień pracy, albo mieszankę zdalno-biurową. Co więcej, takie modele mają szansę stać się bardziej wydajne, dzięki lepszemu balansowi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym.
Czy to oznacza zmierzch krakowskich biurowców? Jak przekonywał podczas debaty Jerzy Muzyk - Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa ds. Zrównoważonego Rozwoju, rynek biurowców w Krakowie kwitnie i długo się to nie zmieni. Co więcej przybywa wniosków o pozwolenie na budowę biur premium. Pandemia pokazała, że problemem nie są biura, ale to, jak są zorganizowane, że parę metrów kwadratowych na pracownika to po prostu za mało.
Aktualnie stoimy przed bardzo wieloma niewiadomymi: co w przyszłości czeka ginące zawody? Jak daleko posuniemy się w modelu pracy zdalnej? Co musimy zmienić w kształceniu nowych pracowników by przygotować ich do nowej rzeczywistości? Na dzień dzisiejszy nie znamy odpowiedzi na te pytania, ale cykl debat organizowanych wspólnie przez przedstawicieli biznesu, samorządu i nauki pokazuje, że warto stawiać sobie takie pytania i warto wspólnie szukać na nie odpowiedzi.
Zapraszamy do obejrzenia całego zapisu debaty Zapis dostępny jest tutaj.