28 kwietnia br. odbyło się kolejne, trzecie już w tym roku spotanie ekspertów gmin Metropolii Krakowskiej, działających na rzecz Rozwoju Gospodarczego serca Małopolski. Poniżej przedstawiamy relację z wydarzenia. 

Pobudzanie przedsiębiorczości i innowacyjności na poziomie lokalnym:

Pierwszym z omawianych podczas forum tematów było przedstawienie podstawowych czynników wpływających na rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności na poziomie lokalnym.

W temat wprowadził nas Pan dr. Marcin Piątkowski z Katedry Przedsiębiorczości i Innowacji Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Prezentacja dr Marcina Piątkowskiego rozpoczęła się od definicji przedsiębiorczości w literaturze przedmiotu. Przedsiębiorczość opisać można jako zbiór zachowań, praktyka gospodarcza, kreowanie wartości.

Następnie omówione zostały główne wymiary mające wpływ na kształtowanie się przedsiębiorczości, w tym m.in. wymiar społeczno-kulturowy (opierający się na demografii), środowiskowy (związany z zanieczyszczeniem powietrza), infrastrukturalny (zawierający infrastrukturę techniczną i komunikacyjną), gospodarczy (stanowiący dostępne lokalnie zasoby)  i przestrzenny (polegający na kształtowaniu ładu przestrzennego).

Wskazać należy, że te wymiary są w gestii i możliwości działania lokalnego samorządu i tutaj bardzo duże znaczenie ma pośredni wpływ jaki wywołuje podejmowanie działań chociażby w zakresie planowania przestrzennego, oddziałowujące na sferę gospodarczą.

Najbardziej istotnym zagadnieniem były instrumenty wsparcia przedsiębiorczości, które wręcz należy stosować na poziomie lokalnym. Zaliczyć do nich możemy przede wszystkim:

•  stabilność lokalnych regulacji prawnych - jednym z najczęściej zgłaszanych przez przedsiębiorców problemów jest stopień biurokratyzacji administracji, liczba procedur i obowiązków sprawozdawczych, która z roku na rok wzrasta, dlatego gmina, która w maksymalnym stopniu ogranicza negatywne konsekwencje biurokracji z pewnością zyskuje w oczach przedsiębiorców,
• klarowność polityki i wizji rozwoju - przedsiębiorca inwestujący na danym terenie chce mieć pewność, że dana gmina dysponuje jasną wizją rozwoju, która jest stabilna w długim okresie i nie będzie ulegała zmianie, np. utrudniając lub wręcz uniemożliwiając procesy inwestycyjne,
• jakość infrastruktury technicznej - coś na co z jednej strony 100% wpływ ma lokalny samorząd a z drugiej strony jest niezbędne do prowadzenia większości biznesów (szczególnie tych produkcyjnych). Gmina, tóra dba o rozwój infrastruktury (również tej komunikacyjnej) jest dużo bardziej przyjzna dla przedsiębiorców,
• uporządkowane kwestie związane z zagospodarowaniem terenu - spójna, jasna i klarowna polityka przestrzenna objawiająca się wysokimi standardami urbanistycznymi dokumentów planistycznych funkcjonujących w gminie to gwarant stabilności procesu inwestycyjnego a co za tym idzie znaczne wsparcie dla inwestorów,
• jakość oraz koszty środków produkcji (dostęp do materiałów i półproduktów, dostęp do kapitału, technologii, jakość rynku pracy) - rolą samorządu jest zapewnienie wysokiego standardu usług publicznych, który przekłada się bezpośrednio na osiedlanie się na danym terenie osób, które mogą stanowić realną wartość jako pracownik dla okolicznych firm,
• perspektywy rozwoju gospodarczego - dostępność innych innowacyjnych firm umożliwia rozwój lokalnego biznesu, z kolei animacja przez lokalny samorząd wymiany doświadczeń i wiedzy ułatwia tworzenie sieci współpracy,
• jakość obsługi inwestora - objawiająca się nie tylko wsparciem na etapie inwestycyjnym ale jeszcze ważniejszą opieką poinwestycyjną i angażowaniem firm w życie w ramach lokalnej społeczności,
• promocja inwestycyjna - działania gminy, które promują ją nie tylko lokalnie ale również wśród podmiotów, które szukają np. możliwości ekspansji zagranicznej i poszukują nowych, atrakcyjnych rynków zbytu.

Następnie prelegent skupił się na czynnikach wpływających na rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności na poziomie lokalnym, w tym m.in.:

• polityce władz i strategiach gminnych dedykowanych rozwojowi przedsiębiorczości,
• finansach lokalnych,
• aktywności inwestycyjnej gminy,
• gospodarce mieniem komunalnym,
• działalności gospodarczej prowadzonej przez JST,
• stymulowaniu rozwoju lokalnego rynku pracy,
• promocji gminy w działaniach na rzecz lokalnego rozwoju gospodarczego,
• tworzeniu klimatu sprzyjającego rozwojowi przedsiębiorczości,
• specyficznym formom wspomagania rozwoju przedsiębiorczości.

Ważnym tematem poruszanym podczas prezentacji była próba klasyfikacji uczestników procesu rozwoju przedsiębiorczości na poziomie lokalnym, do których możemy zaliczyć: przedsiębiorców, władze samorządowe (otoczenie polityczne), urzędy gmin i jednostki wsparcia przedsiębiorczości, urzędy otoczenia przedsiębiorczości (urzędy skarbowe, urzędy pracy, spółki celowe, itp.), system edukacji: Szkoły średnie, szkoły branżowe, uczelnie wyższe, centra kształcenia zawodowego (pracownicy oraz uczniowie), organizacje pozarządowe oraz stowarzyszenia lokalne (np. organizacje zrzeszające przedsiębiorców, koła gospodyń, organizacje szkolne, studenckie), instytucje wsparcia finansowego (banki, instytucje pożyczkowe i poręczeniowe), inkubatory przedsiębiorczości, parki przemysłowe, strefy przedsiębiorczości, osoby z autorytetem i lokalni przedstawiciele świata biznesu, sportu itp. organizatorzy targów i wydarzeń lokalnych i regionalnych.

Ostatnim z poruszanych tematów były korzyści z rozwijania przedsiębiorczości na poziomie lokalnym, do których możemy zaliczyć:  tworzenie produktu krajowego brutto (PKB), tworzenie nowych miejsc pracy, źródło dochodów dla budżetów gmin i budżetu państwa (wpływy z obciążeń fiskalnych przedsiębiorstw), tworzenie struktury ekonomicznej – zaplecze dla dużych przedsiębiorstw (kooperacja, podwykonawstwo), ożywienie gospodarcze regionów wiejskich, udział w procesie zmian struktury sektorowej kraju (zwłaszcza przemysłowej), przyczynianie się do transformacji społecznej, integracja lokalna i ponadlokalna.

Powyższe pokazuje, że gminy nie powinny być bierne w procesie tworzenia warunków do rozwoju przedsiębiorczości na swoim terenie, gdyż potencjalne korzyści znacznie przekraczają konieczne do poniesienia nakłady.

Warsztaty dotyczące opracowania elementów Planu działania w dziedzinie Gospodarka:

Podczas spotkania udało się nam wspólnie wypracować kolejne elementy Planu Działania dotyczącego rozwoju współpracy i inwestycji w zakresie rozwoju gospodarczego Metropolii Krakowskiej oraz rozwoju działań na rzecz adaptacji kadr do rynku pracy. Sam warsztat poprzedzony został podsumowaniem najważniejszych informacji dotyczących diagnozy przedsiębiorczości i innowacyjności gospodarczej Metropolii Krakowskiej. Następnie wspólnie pracowaliśmy nad wysoką konkurencyjnością gospodarczą, czyli celem, który skupia się na działaniach zorientowanych na przedsiębiorczość, innowacyjność oraz kadry, identyfikacji i rozwoju lokalnych specjalizacji gmin, wspólnej promocji marki gospodarczej Metropolii Krakowskiej, animowaniu lokalnej przedsiębiorczości i innowacyjności firm oraz podnoszeniu jakości i dostępności kapitału ludzkiego na potrzeby rynku pracy. Podzieleni na dwie grupy rozmawialiśmy o działaniach, które mogą pomóc w rozwijaniu przedsiębiorczości i innowacyjności w gminach Metropolii Krakowskiej oraz działaniach skupionych na dostarczaniu kadr odpowiadających potrzebom lokalnego rynku pracy. Pierwsza z grup rozmawiała o celowości wypracowania rekomendacji w zakresie tworzenia baz przedsiębiorców na poziomie lokalnym. Ustaliliśmy, że tego typu rozwiązania są niezbędne do prowadzenia skutecznego dialogu i bieżącego kontaktu, umożliwiającego realne odpowiadanie na potrzeby lokalnych firm. Dodatkowo bez podstawowej znajomości lokalnej przedsiębiorczości niemożliwe jest tworzenie programów czy projektów rozwijających specjalizację danych gmin.  Następnie skupiliśmy się na działaniach zmierzających do organizacji wydarzeń dla przedsiębiorców. Wspólnie stwierdziliśmy, że utworzenie baz przedsiębiorców umożliwi nam badanie ich potrzeb i zainteresowania (zapotrzebowania) co do organizacji konkretnych spotkań, wydarzeń. Dodatkowo ustaliliśmy, że warto zająć się promocją już funkcjonujących w gminach wydarzeń skierowanych do przedsiębiorców, w tym np. targów lokalnych. Warto byłoby utworzyć kalendarz wydarzeń dla przedsiębiorców. Dodatkowo warto wdrożyć działania zmierzające do promocji firm działających na rzecz lokalnej społeczności, gdyż takie dobre praktyki mogą być inspiracją dla innych. Druga grupa skupiła się na rozwiązaniach, które należałoby realizować, żeby nawiązać skuteczną współpracę ze szkołami zawodowymi. Ważna jest tutaj szczególnie identyfikacja potrzeb zawodowych i udział firm w kreowaniu kierunków kształcenia. Ciekawym pomysłem byłoby również wypracowanie dobrych praktyk i promowanie w gminach tworzenia zespołów ds. współpracy i kreowania kształcenia zawodowego oraz promocji innowacyjnych rozwiązań takich jak laboratoria przyszłości, mobilne fab-laby, wizyty studyjne w zakładach pracy, konkursy branżowe, wykłady praktyczne. Drugim z tematów poruszanych przez grupę było tworzenie rekomendacji dla programów podnoszących jakość i dostępność kadr na terenie Metropolii. W ocenie grupy warto byłoby promować lokalne ośrodki wiedzy i edukacji oraz szkolenia, szczególnie te dotyczące wykluczenia cyfrowego czy też kursy branżowe. 

Warto rozmawiać:

Spotkania Forum Rozwoju Gospodarczego pokazują, że warto projektować działania ponadlokalne, które mogą pomóc w realizacji przez gminy celów związanych ze wzrostem przedsiębiorczości i innowacji lokalnej a dzięki temu wpływają na rozwój całego obszaru.  Dlatego już nie możemy się doczekać kolejnego spotkania, z którego relację na pewno Państwu udostępnimy.