W związku z doniesieniami o przełożenia terminu wejścia w życie wybranych zapisów uchwały antysmogowej, władze Gmin Metropolii Krakowskiej – obawiając się zahamowania tempa wymiany bezklasowych kotłów – zwróciły się do Zarządu Województwa Małopolskiego o utrzymanie aktualnie obowiązujących terminów.

Od wielu lat Gminy Metropolii Krakowskiej podejmują liczne działania na rzecz poprawy jakości powietrza.
Kierują je w szczególności na przygotowanie mieszkańców do wejścia w życie w dniu 1 stycznia 2023 r. przepisów uchwały antysmogowej dla Małopolski. Dotychczas, bezklasowe kotły zostały zlikwidowane w wielu tysiącach gospodarstw domowych, a kolejne inwestycje planowane są do realizacji. Ewentualne przesunięcie terminu przekreśli dotychczasowe wysiłki zarówno przedstawicieli, jak i mieszkańców gmin całej Metropolii. W ostatnim kluczowym roku zamiast przyspieszać, tempo wymiany kotłów zwolni.  

Doświadczenia w zakresie poprawy jakości powietrza pokazują jak ważna jest konsekwencja  i spójność działań administracji publicznej. W związku z powyższym, apelujemy o konsekwencję Zarządu Województwa i utrzymanie aktualnego brzmienia uchwały antysmogowej oraz terminów z niej wynikających. 

Wspólne stanowisko gmin Metropolii Krakowskiej ws. uchwały antysmogowej:

Kierując się troską o poprawę jakości powietrza w Metropolii Krakowskiej oraz wspierając działania Miasta Kraków, które doprowadziły do likwidacji praktycznie wszystkich pieców węglowych na jego terenie z dużym niepokojem przyjmujemy pojawiające się doniesienia o propozycjach odsunięcia terminu wejścia w życie niektórych zapisów uchwały antysmogowej. Zdajemy sobie sprawę z niesprzyjających okoliczności jakie wystąpiły w ostatnim czasie, w tym wzrost cen mediów, w szczególności gazu, rosnąca inflacja oraz niestabilna sytuacja międzynarodowa związana z wojną w Ukrainie, które istotnie wpływają na decyzję mieszkańców dotyczącą wymiany nieekologicznego źródła ciepła. Jednak okoliczności te nie powinny stanowić przeszkody do osiągnięcia zasadniczego celu jakim jest zakończenie w 2022 r. spalania węgla w kotłach bezklasowych, które skutecznie zatruwają powietrze w Małopolsce.

Od wielu lat Gminy Metropolii Krakowskiej podejmują działania na rzecz poprawy jakości powietrza, w szczególności skierowane na przygotowanie mieszkańców do wejścia w życie przepisów uchwały antysmogowej dla województwa małopolskiego. W tym celu przeznaczyliśmy już ponad 132 mln zł na likwidację pieców węglowych. Do tej pory zlikwidowano ponad 9 tys. nieekologicznych źródeł ciepła. W gminach intensywnie działają ekodoradcy pomagając mieszkańcom w doborze najefektywniejszego źródła ogrzewania oraz pozyskaniu i rozliczeniu dotacji na ten cel. Prowadzimy przedsięwzięcia informacyjno-edukacyjne, aby przekonać niezdecydowanych mieszkańców do wymiany kopciuchów. Mieszkańcy są również informowani o grążących karach za użytkowanie pieców bezklasowych od 1 stycznia 2023 r.

W naszej opinii, ewentualne odsunięcie terminu wejścia w życie niektórych zapisów uchwały antysmogowej w znacznym stopniu obniży tempo wymiany bezklasowych kotłów węglowych oraz nadwyręży zaufanie mieszkańców do władz publicznych. Co w konsekwencji spowoduje jeszcze większy spadek zainteresowania mieszkańców skorzystaniem z programów wspierających likwidację kotłów węglowych a wdrażanych przez administrację centralną (np. Program Czyste Powietrze) jaki i samorządową (projekty finansowane z funduszy europejskich oraz gminnych). Uważamy, że opóźnienie procesu wymiany kotłów węglowych przekreśli szansę na poprawę jakości powietrza, o którą tak bardzo od kilku lat wszyscy walczymy. Tym samym istnieje poważne ryzyko, że dotychczasowy wysiłek mieszkańców i władz samorządowych włożony w realizację działań zmierzających w poprawę jakości powietrza zostanie zaprzepaszczony.

Dotychczasowe doświadczenia w zakresie poprawy jakości powietrza pokazują jak ważna jest konsekwencja w działaniach administracji publicznej. To dzięki konsekwentnym działaniom władz samorządowych różnych szczebli doprowadziliśmy do uchwalenia pierwszych w Polsce uchwał antysmogowych a Miasto Kraków modelowym przykładem działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Mamy nadzieję, że w przypadku konieczności podjęcia decyzji w sprawie propozycji odsunięcia terminu wejścia w życie uchwały antysmogowej, Zarząd Województwa Małopolskiego utrzyma dotychczasowy kurs i nie wyrazi zgody na zmianę terminu 1 stycznia 2023 r. co pozwoli na utrzymanie dotychczasowego tempa i skali wymiany kotłów bezklasowych nie tylko w Metropolii Krakowskiej ale również w całym Województwie Małopolskim. 

Stanowisko podpisał Prezydent Miasta Krakowa oraz wójtowie i burmistrzowie wszystkich Gmin Metropolii Krakowskiej.

Przy tej okazji warto również wspomnieć, że analogiczne stanowisko w lutym bieżącego roku w tej sprawie przedłożył marszałkowi województwa małopolskiego prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, który apelował o niepodejmowanie i niewspieranie inicjatyw mających na celu zmianę istniejącej uchwały antysmogowej tym razem dla Krakowa, zaznaczając że równie ważne jest sprawne wdrożenie uchwały antysmogowej dla całego województwa małopolskiego.

W tej sprawie wypowiedzieli się również radni Miasta Krakowa, którzy jednogłośnie – (41 radnych) zagłosowali za rezolucją do radnych sejmiku województwa małopolskiego i zarządu województwa małopolskiego o wzmocnienie uchwał antysmogowych zaznaczając, że obecne regulację są konieczne dla ochrony zdrowia i życia mieszkańców Małopolski.